สิงโตเชิด เปิดตำนานอสูรกายข้ามปี ตำนานและความเชื่อ

ตุ้งแช่ ตุ้งแช่ ตุ้งแช่ ตุ้งแช่ ตุ้งแช่ เสียงกลองระคนปนเสียงฉาบที่เราคุ้นหูกันดี ตำนานที่นำมาซึ่งการเชิดสิงโตนั้นมีหลายหลาก ร่วมกว่าสองพันปีมาแล้ว ไม่ว่าจะเพราะว่าพับจับศึกหรือเรียกขวัญกำลังใจตลอดจนมาเป็นนิทานพื้นบ้าน  

ตำนานและความเชื่อสิงโตเชิด

คนจีนโบราณมีความเชื่อว่าสิงโตเป็นบุตรของมังกร ซึ่งมีอำนาจและทรงพลังมากที่สุดใบบรรดาบุตรทั้งหมด และได้รับมอบหมายจากสวรรค์ในฐานะผู้พิทักษ์ สิงโตจึงถือเป็นสัญลักษณ์ของพลังอำนาจ ความกล้าหาญและความจงรักภักดี นอกจากนี้ ยังเชื่อกันว่าสิงโตเป็นสัตว์เทพเจ้าที่ศักดิ์สิทธิ์ แม้เพียงเสียงคำราม ก็สามารถปัดเป่าวิญญาณ และสิ่งชั่วร้ายได้ ด้วยเหตุนี้ชาวจีน จึงนิยมสร้างรูปสลักสิงโตไว้ตรงหน้าพระราชวัง หรือตามหน้าบ้าน หรือตามสถานที่ต่างๆ เพื่อเป็นองครักษ์พิทักษ์ค่อยคุ้มครอง ป้องกันภัยอันตราย ภูตผีปีศาจ สิ่งชั่วร้ายต่างๆ 

โดยจะสร้างสิงโตไว้ตรงหน้าประตูทางเข้าเป็นคู่ สิงโตตัวผู้จะอยู่ทางด้านขวามือ นับจากที่ผู้เดินเข้ามานะคะ และสิงโตตัวเมียจะอยู่ทางซ้าย จริงๆแล้วตำนานที่มาของการเชิดสิงโต มีหลายหลากอยู่พอควรเลยค่ะ 

ความเชื่อส่วนใหญ่ในปัจจุบัน

มีตำนานหนึ่งกล่าวว่า ในประเทศจีนสมัย5 ราชวงศ์ ในวันตรุษจีนหรือบางกลุ่มก็เรียกว่าเป็นวันไหว้พระจันทร์ จะมีสัตว์ปรากฎจากฟ้าที่ชื่อว่า เหนียน เจ้าตัวเหนียน เนี่ยะ ความยาว 8 ฟุต ศีรษะใหญ่ มีฟันแหลมคม มีดวงตาเหมือนระฆังทองแดง ใบหน้าสีเขียว มีเขาบนศีรษะ ทำร้ายพืชผลไร่นาให้เสียหาย ผู้คนจึงต้องบวงทรวงต่อเทพเจ้าบนสวรรค์ เทพเจ้า

เง็กเซียนฮ่องเต้ จึงส่งเทพสิงโตมา ขับไล่เจ้าเหนียน ไป ในวันตรุษจีนปีต่อมา เจ้าตัวเหนียน ก็กลับมาสร้างความเดือดร้อนอีกครั้ง แต่คราวนี้เทพสิงโต ไม่ได้มาช่วย ผู้คนจึงต้องร่วมมือร่วมใจกัน แต่งตัวเลียนแบบสิงโต และสามารถขับไล่ตัวเหนียนไปได้ เกิดเป็นประเพณีเชิดสิงโตขึ้นมาในวันตรุษจีนปีต่อๆมา 

บางตำนานก็เล่าว่า พระยูไลนะคะ ได้เสด็จมาปราบพยศ เจ้าตัวเนียนด้วยตนเอง เมื่อเจ้าตัวเนียนมันเชื่องพระองค์ก็พากลับไปยังสวรรค์ พวกชาวบ้านจึงเฉลิมฉลองและจัดทำการแต่งตัวเลียนแบบท่าทางของตัวเหนียน เพื่อบูชาพระยูไลจึงเกิดเป็นการเชิดสิงโตเช่นกัน 

อีกตำนานหนึ่งเล่าว่า การเชิดสิงโตเริ่มขึ้นในสมัยราชวงศ์ซ้อง แม่ทัพจงอวี่ ยกทัพออกรบที่ดินแดนหลินหยี ซึ่งอยู่ทางตอนใต้ของจีน แถวๆประเทศลาวจนถึงพม่า ข้าศึกชาวพื้นเมืองได้ใช้กองกำลังช้างในการสู้รบ ทำให้แม่ทัพ จงอวี่ ต้องรับศึกหนักมาก จึงได้ออกอุบายให้ทหารน่ะแต่งตัวเป็นสิงโต กองทัพช้างของข้าศึกเห็นเข้าจึงแตกตื่น และแตกพ่ายไป ประเทศจีนจึงมีประเพณีเชิดสิงโต เพื่อฉลองชัยชนะค่ะ 

ประเภทของการเชิดสิงโต

สำนักเชิดสิงโตมีอยู่ 2 สำนัก นั่นก็คือ สำนักเชิดสิงโตทางเหนือและสำนักเชิดสิงโตทางใต้

การเชิดสิงโตแบบทางเหนือโดยทั่วไปใช้เพื่อความบันเทิงในราชสำนัก เน้นความสนุกสนานพร้อมลีลากายกรรม ใบหน้าสิงโตตกแต่งด้วยสีเงินและสีทอง ส่วนลำตัวจะมีขนยาวรุงรังเหมือนสุนัขพันธุ์ปักกิ่ง โดยปกติแล้วสิงโตจะมีสีของธาตุทั้ง 5 อันได้แก่ เหลือง ดำ เขียว แดง และ ขาว ก็เชื่อว่า จะมีอำนาจเหนือทิศหลักทั้ง 5 ดังนั้นความอับโชค ทั้งหลายจากทิศทั้ง 5 นี้ ก็จะหายไป และความอุดมสมบูรณ์และโชคลาภ ก็จะเข้ามาแทนที่ 

การเชิดสิงโตแบบทางตอนใต้ การเชิดสิงโตแบบทางตอนใต้จะออกมาในเชิงสัญลักษณ์ สีเหลืองหมายถึง เล่าปี่ สีแดง หมายถึง กวนอู และสีดำ หมายถึง เตียวฮุย ที่สำคัญลักษณะของขนและฟู้ก็ยังแตกต่างกันออกไป โดยทั่วไปจะแสดงในพิธีกรรมเพื่อขับไล่วิญญาณร้าย เรียกโชคลาภมาให้ สิงโตทางใต้ มีความหลากหลาย รวมทั้งส่วนหัวที่มีลักษณะเฉพาะ ดวงตาใหญ่ มีกระจกบนหน้าผาก และที่กลางศีรษะจะมีเขา ถิ่นกำเนิดของสิงโตใต้นะคะ อยู่ที่มณฑลกวางตุ้ง เชื่อกันว่าสิงโตทางใต้นะคะ คือ Copy ของปีศาจเหนียน 

การแสดงเชิดสิงโต

การแสดงเชิดสิงโตนิยมแสดงในบางประเทศค่ะ ได่แก่ การเชิดสิงโตแบบโบราณ ก็จะแสดงกายกรรมต่อตัว การเชิดสิงโตปีนกระบอกไม้ไผ่บ้าง ออกท่าทางด้วยศิลปะการต่อสู้บ้าง ต่อมาได้มีการพัฒนาขึ้นมาอีกประเภทหนึ่ง ก็คือ การเชิดสิงโตบนเสาดอกเหมย ซึ่งได้ความนิยมเป็นอย่างมาก ในประเทศแถบเอเชีย อาทิ จีน มาเลเซีย ไต้หวัน ฮ่องกง รวมทั้งไทยด้วยค่ะ 

ปัจจุบันการเชิดสิงโตบนเสาดอกเหมยนี้ ได้รับการบรรจุไว้เป็นกีฬาชนิดหนึ่ง และได้รับการจัดไว้ในกีฬาเอเชียนเกมส์อีกด้วย ในอดีตจนถึงปัจจุบัน การเชิดสิงโตนะคะ มาจากสำนักกังฟูและวูซู เนื่องจากการเชิดสิงโตต้องผสมผสานทักษะการกระโดด การเตะ การปีนไต่ และการรักษาสมดุล จึงร่วมแล้วกลายเป็นศิลปะการต่อสู้ทั้งสิ้น

โดยศิษย์ที่มีฝีมือเท่านั้น ที่จะได้รับการอนุญาตให้เชิดสิงโตได้ สามารถกล่าวอ้างได้เลยค่ะ ว่าหากสำนักกังฟูแห่งไหน สามารถเชิดสิงโตได้ทีละหลายๆตัว ก็เป็นการการันตีว่า สำนักนั้นๆ เต็มไปด้วยยอดฝีมือนั้นเอง ส่วนสำนักเชิดสิงโตในไทยนะคะ ไม่ได้มาจากสำนักกังฟูเหล่านั้นค่ะ เพียงแต่เป็นความสามารถที่ศิษย์รุ่นพี่ จะสอนศิษย์รุ่นน้อง กันแบบรุ่นต่อรุ่น ถ้าเพื่อนๆสนใจ ศิลปะการเชิดสิงโตแล้วละก็ Goemon มีเกม หนึ่งแนะนำด้วยน้า มาเจอกันได้ในเกม 5 Lion Dance  เป็นเกม slot ขนาดกระดาน 5×3 เรื่อยๆ ฟังเพลงกันไป แต่ว่าแจกฟรีสปินแบบจัดหนักจัดเต็ม แอดไลน์เลย @gm10 ขอให้เทพสิงโตอวดพรให้โชคดีนะคะ